Πρόκειται για το ότι είναι η Γερμανία αλλά και η ευρωπαϊκή ενότητα που νικήθηκαν στη μεγάλη τελευταία μακριά και επώδυνη συνεδρίαση κορυφής στην ΕΖ, που το αποτέλεσμά της οι εδώ φασίστες θαυμαστές της Κοινοπολιτείας «Ανεξαρτήτων» Κρατών του Πούτιν ονομάζουν πραξικόπημα. Το άρθρο έχει τίτλο «Η υπό όρους συνθηκολόγηση της Γερμανίας» και υπότιτλο «Για να μη ρισκάρει τη φήμη της, η κυβέρνηση Μέρκελ συμφώνησε σε ακόμα μία ελληνική διάσωση».
Για τους αναγνώστες της ιστοσελίδας μας που ξέρουν ποια είναι η αληθινή στρατηγική Μέρκελ δεν υπήρξε κανένα πρόβλημα φήμης της στην απόφαση αυτή.
<<Η Ευρώπη συνειδητοποίησε τη Δευτέρα ότι πολλά πρωτοσέλιδα έκαναν λόγο για την ταπείνωση της Ελλάδας, το θρίαμβο μιας πανίσχυρης Γερμανίας και την υπονόμευση της δημοκρατίας στην Ευρώπη.
Τι ανοησίες. Αν κάποιος έχει συνθηκολογήσει, αυτός είναι η Γερμανία. Η γερμανική κυβέρνηση μόλις συμφώνησε, σε θεωρητικό επίπεδο, σε άλλη μία πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ διάσωση της Ελλάδας – την τρίτη έως τώρα. Σε αντάλλαγμα, έλαβε υποσχέσεις οικονομικών μεταρρυθμίσεων από μια ελληνική κυβέρνηση που ξεκαθαρίζει ότι διαφωνεί βαθιά με όλα όσα μόλις έχει συμφωνήσει. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα κάνει σίγουρα ότι μπορεί για να ματαιώσει τη συμφωνία που μόλις υπέγραψε. Αν αυτό είναι μία γερμανική νίκη, τότε ποια θα ήταν η ήττα;
Όσο για τα περί κατάλυσης της δημοκρατίας στην Ελλάδα – αυτά είναι επίσης ανοησίες. Το ελληνικό δημοψήφισμα της 5 Ιούλη ήταν στην ουσία μια ψήφος υπέρ του να συνεχίσει η ευρωζώνη να δανείζει δισεκατομμύρια στην Ελλάδα – αλλά με όρους που θα καθορίζονταν στην Αθήνα. Αυτό δεν ήταν ποτέ ρεαλιστικό. Ο αληθινός περιορισμός στην ελευθερία δράσεων της Ελλάδας δεν είναι ο αντιδημοκρατικός χαρακτήρας της ΕΕ. Είναι το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει φαλιρίσει.
Αρκετά από τα σχόλια περί απώλειας της ελληνικής κυριαρχίας, στο προσχέδιο συμφωνίας που μόλις συμφωνήθηκε, έχουν επικεντρωθεί στην ιδέα ότι η Ελλάδα θα πρέπει τώρα να ιδιωτικοποιήσει περιουσιακά στοιχεία αξίας 50 δις €, και ότι ξένοι θα επιτηρούν το ταμείο με έδρα την Αθήνα. Δεδομένων των επιδόσεων διαφθοράς και πελατοκρατίας διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων, αυτό ηχεί σαν μια πολύ καλή ιδέα. Όμως η βαθιά αντίθεση του ΣΥΡΙΖΑ με τις ιδιωτικοποιήσεις καθιστά απίθανο να συγκεντρωθούν τα 50 δις €.
Φυσικά, το δίλημμα του μέσου Έλληνα είναι φρικτό. Βρισκόμουν στην Αθήνα την περασμένη βδομάδα και αισθάνθηκα μεγάλη συμπόνια για πολλούς από τους ανθρώπους που συνάντησα, οι οποίοι φοβούνται για τις δουλειές τους, για τις οικονομίες τους και για το μέλλον. Αλλά η αίσθηση ότι όλο αυτό είναι φταίξιμο των σκληρών Ευρωπαίων, που έχουν αλόγιστα επιβάλει τη λιτότητα σε μια κατά τα άλλα υγιή χώρα, είναι μια νέο-αριστερή φαντασίωση. Η Ελλάδα έχει κυβερνηθεί άσχημα για δεκαετίες και ζούσε πέρα από τις οικονομικές της δυνατότητες.
Όταν ήρθε το τρίξιμο, η ελληνική κυβέρνηση διαχειριζόταν ένα δημοσιονομικό έλλειμμα άνω του 10 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος και ο ιδιωτικός τομέας αρνούνταν να δανείσει τη χώρα. Χωρίς τα δάνεια που χορηγήθηκαν από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την ΕΕ, η προσαρμογή στη λιτότητα θα ήταν άμεση και πολύ περισσότερο σκληρή. Η ιδέα ότι οι δανειστές της Ελλάδας υπήρξαν άκρως ανελαστικοί είναι επίσης ψευδής. Οι πιστωτές της Ελλάδας του ιδιωτικού τομέα υπέστησαν ήδη ένα «κούρεμα» το 2012 – και οι αποπληρωμές του ελληνικού χρέους έχουν επιμηκυνθεί μακριά στο μέλλον.
Στο μεταξύ, απλοί Γερμανοί, Ολλανδοί, Φιλανδοί και άλλοι έχουν κάθε λόγο να αισθάνονται προσβεβλημένοι. Όταν μπήκαν στο ευρώ, τους είπαν ότι υπήρχε μία ρήτρα «μη διάσωσης» στη συνθήκη που συγκροτούσε το ενιαίο νόμισμα. Αυτό αποσκοπούσε στο να διασφαλίσει τους φορολογούμενους ότι δε θα χρειαζόταν ποτέ να πληρώσουν τους λογαριασμούς άλλων χωρών της ευρωζώνης.
Ως εδώ ήταν λοιπόν. Έχουν ήδη υπάρξει διασώσεις για την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία – καθώς και τρία πακέτα για την Ελλάδα. Ένα νέο δάνειο 85 δις € προς την Ελλάδα θα ήταν σχεδόν διπλάσιο του ετήσιου ΑΕΠ της Σερβίας, μιας μεσαίου μεγέθους χώρας στην ίδια περιοχή. Και παρά τους ισχυρισμούς ότι οι Ευρωπαίοι αρνούνται κακοπροαίρετα να διαγράψουν τα ελληνικά χρέη, έχει γίνει στην πραγματικότητα σαφές ότι είναι ιδιαίτερα απίθανο η Ελλάδα να αποπληρώσει ποτέ πλήρως τα 320 δις € που ήδη χρωστά.
Είναι σίγουρα εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι πιο ηχηρές καταγγελίες της κακίας της ευρωζώνης, αρνούμενης να διαγράψει το ελληνικό χρέος, προέρχονται από οικονομολόγους που ζουν σε χώρες των οποίων οι φορολογούμενοι δεν είναι πιασμένοι απ’ το λαιμό.
Αυτή η πιο όψιμη προσέγγιση της ελληνικής κρίσης βλέπει επίσης ένα πιο ανοιχτό ρήγμα ανάμεσα στη Γαλλία και τη Γερμανία. Η γαλλική κυβέρνηση εμφανίστηκε σαν ο υπέρμαχος του να μείνει η Ελλάδα μέσα στο ευρώ και να εξομαλυνθεί η λιτότητα. Η Γαλλία αδιαμφισβήτητα έχει υψηλά κίνητρα για να υποστηρίζει την Ελλάδα, που έχουν να κάνουν με την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, τη γεωπολιτική και τα τοιαύτα. Αν όμως ήμουν ένας γερμανός φορολογούμενος, μάλλον θα με πάγωνε η θέα του Προέδρου της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ να αγκαλιάζει τον Αλέξη Τσίπρα, τον έλληνα πρωθυπουργό, καθώς άφηναν το κτίριο της ΕΕ.
Για τη Γαλλία ίσως υπάρχουν και εγωκεντρικοί λόγοι για την προσπάθειά της να ανατρέψει τη λιτότητα στην Ευρώπη. Πρόκειται για μια χώρα που δεν έχει περάσει κανέναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, ούτε για μια φορά, από τα μέσα της δεκαετίας του ’70. Οι γαλλικές κυβερνήσεις θεωρούν σχεδόν το ίδιο σκληρό το να προωθήσουν δομικές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία τους όσο και οι έλληνες εταίροι τους. Μετά από αυτή την τελευταία κρίση, οι Γάλλοι πιθανότατα θα επιστρέψουν στην αντιπαράθεση με λαμπρές ιδέες περί «ενδυνάμωσης» της ευρωζώνης – όπως είναι η πανευρωπαϊκή κοινωνική ασφάλιση. Αναρωτιέμαι ποιος πιστεύουν ότι θα μπορούσε να πληρώσει γι’ αυτήν;
Όσο για τους Γερμανούς, σ’ αυτή την τελευταία σύνοδο, φλέρταραν καθαρά με το “Grexit” – την ιδέα του διωξίματος της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Υπαναχώρησαν μετά από πολλές προειδοποιήσεις, όπως εκείνη που εξαπέλυσε ο υπουργός εξωτερικών του Λουξεμβούργου, ότι μια τέτοια πορεία ενεργειών θα ήταν «μοιραία για τη φήμη της Γερμανίας στην ΕΕ και τον κόσμο».
Απ’ το να ρισκάρει μια τέτοια έκβαση, η γερμανική κυβέρνηση συμφώνησε μία ακόμα διάσωση της Ελλάδας. Όμως, στην πραγματικότητα, το ευρώ ήδη δηλητηριάζει τη συμπεριφορά της Γερμανίας απέναντι στην Ευρώπη και τη συμπεριφορά της Ευρώπης απέναντι στη Γερμανία.
Η όλη ιστορία φέρνει στο μυαλό ένα ρητό εκείνου του μεγάλου Γερμανού, του Καρλ Μαρξ – «Η ιστορία επαναλαμβάνεται, τη μια φορά σαν τραγωδία, την άλλη σα φάρσα.» Η όψιμη συμφωνία για το ελληνικό χρέος επιχειρεί να είναι ταυτόχρονα μαζί και φάρσα και τραγωδία>>.
FT, 7-13-2015